Overspannenheid

Het verschil tussen 'gezonde' stress en overspannenheid ligt in het feit dat ‘gezonde’ stress kortdurend is, terwijl overspannenheid steeds voorafgegaan wordt door chronische stress (bv. constante hoge werkdruk, privé-spanningen, …). Bij overspannenheid is de ‘draaglast’ van het individu te groot ten opzichte van de ‘draagkracht’. Hierdoor kan men zich niet meer voldoende aanpassen aan de omgeving en komt men in een ‘hypervigilante’ toestand terecht.

Stressfysiologisch kan het volgende geobserveerd worden:

• Verhoogde spiegel van adrenaline en cortisol; Verhoogde bloeddruk; Snelle en/of onregelmatige hartslag; Verminderde hartslagvariabiliteit; Pupilverwijding; Snelle, oppervlakkige en/of thoracale ademhaling; Lagere PCO2 waarden in het bloed; Toename in huidgeleiding; Afname in lichaamstemperatuur; Verhoogde spierspanning; Tragere fysiologische herstel.

Typische lichamelijke symptomen van overspannenheid zijn:

• Slaapproblemen; Immuniteitsproblemen (bv. verhoogde vatbaarheid voor verkoudheid, griep, …); Seksuele problemen; Moeheid; Spanning in de nek en schouders; Hoofdpijn en andere pijnklachten; Hyperventilatieklachten; Hoge bloeddruk; Zich lichamelijk niet goed voelen; Overgevoeligheid voor licht of geluid

Typische psychische kenmerken:

• Zich gespannen of gejaagd voelen; Verhoogde waakzaamheid; Een als onaangenaam ervaren aanhoudend gevoel van onrust; Verlies van interesse; Moeite met ontspannen; Gevoelens van overbelasting; Prikkelbaarheid en snel geïrriteerd raken; Niet tegen drukte kunnen; Snel geëmotioneerd raken

Typische cognitieve kenmerken:

• Geheugen- en concentratieproblemen; Moeite met beslissingen nemen; Piekeren; Gebrek aan flexibiliteit

Typische gedragsmatige kenmerken:

• Moeite met stilzitten, rusteloos gedrag; Meer roken en/of drinken dan normaal; Meer of minder eten dan normaal; Toename in medicatiegebruik

Typische sociale kenmerken:

• Substantiële beperking in sociaal functioneren en/of zich sociaal afzonderen (bv. verwaarlozing hobby's en sociale contacten); Beroepsmatig minder goed presteren; Zeer prikkelbaar reageren op anderen